كميسيون استاندارد " مقررات ايمني ساختمان و نصب آسانسور : قسمت اول - آسانسورهاي برقي " كه توسط كميسيون هاي مربوط تهيه و تدوين شده و در ششمين جلسه كميته ملي استاندارد مكانيك و خودرو مورد تأييد قرار گرفته است ، اينك به استناد بند يك ماده 3 قانون اصلاح قوانين و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران مصوب بهمن ماه 1371 بعنوان استاندارد ملي ايران منتشر مي شود .
براي حفظ همگامي و هماهنگي با تحولات و پيشرفتهاي ملي و جهاني در زمينه صنايع ، علوم و خدمات ، استاندارد هاي ملي ايران در مواقع لزوم تجديد نظر خواهد شد و هرگونه پيشنهادي كه براي اصلاح يا تكميل اين استاندارد ها ارائه شود ، در هنگام تجديد نظر در كميسيون فني مربوط مورد توجه قرار خواهد گرفت . بنابر اين براي مراجعه به استاندارد هاي ملي ايران بايد همواره از آخرين تجديد نظر آنها استفاده كرد .
در تهيه و تدوين اين استاندارد سعي شده است كه ضمن توجه به شرايط موجود و نيازهاي جامعه ، در حد امكان بين اين استاندارد و استاندارد هاي بين المللي و استاندارد هاي ملي كشورهاي صنعتي و پيشرفته هماهنگي ايجاد شود .
منبع و ماخذي كه براي اين استاندارد بكار رفته است به شرح زير مي باشد :
BS 5655: Part1: 1986
EN 81: Part1: 1985
EN 81-1: 2001
فهرست مندرجاتصفحه
0 مقدمه كلي................................................................ 1
1 هدف كلي و دامنه كاربرد............................................... 5
2 مراجع....................................................................... 6
3 اصطلاحات و تعاريف...................................................... 8
4 نمادها و اختصارات................................................. 14
5 چاه آسانسور.................................................................... 16
6 موتورخانه و محل قرار گرفتن فلكه ها....................................... 27
7 درهاي طبقه............................................................................ 34
8 كابين و وزنه تعادل...................................................................... 42
9 سيستم آويز، سيستم جبران كننده، ترمز ايمني و كنترل كننده مكانيكي سرعت بالا )گاورنر(.................................................................. 55
10 ريلهاي راهنما، ضربه گيرها و كليدهاي حد نهايي....................... 66
11 فواصل هوايي بين كابين و ديوار چاه آسانسور و بين كابين و وزنه تعادل................... 75
12 سيستم محركه آسانسور................................................... 76
13 لوازم و تأسيسات برقي..................................... 81
14 حفاظت در مقابل اشكالات برقي، كنترل ها، اولويت ها ............... 89
15 نكات و دستورالعمل ها............................ 100
16 آزمونها، بررسي ها، دفتر ثبت نتايج و سرويس و نگهداري.................................................... 106
پيوست الف : شرايط استفاده از لوازم ايمني برقي............ 108
پيوست ب : طرح كليد سه گوش.............. 109
پيوست پ : پرونده فني................... 110
پيوست ت : بررسيها و آزمونهاي قبل از بهره برداري................................ 113
پيوست ث : بررسيها و آزمونهاي ادواري و يا پس از انجام هر تغيير عمده و يا حادثه............................................... 117
پيوست ج : روشهاي آزمايش براي آزمون................................................................ 120
پيوست چ : توصيه هاي حفاظت در مقابل آتش.......................................... 161
استاندارد ملي مقررات ايمني ساختمان و نصب آسانسور
قسمت اول – آسانسورهاي برقي
هدف از تدوين اين استاندارد تعريف قواعد ايمني مربوط به آسانسورهاي مسافري و باري و خدماتي است كه براي تأمين ايمني اشخاص و اشياء در برابر خطر حوادث مرتبط با عملكرد اين نوع آسانسورها ميباشد.
0 - 1 در تدوين اين استاندارد روشهاي زير اتخاذ شده است.
0 - 1 - 1 تجزيه و تحليل خطرات كه ميتواند ناشي از هر جزء از قطعات يك آسانسور كامل باشد، انجام گرديده و بنابراين قوانين مربوطه در هر مورد تدوين شده‌اند.
0 - 1 - 2 اين استاندارد كه خاص آسانسورهاميباشد و قوانين فني عمومي كه در زمينه‌هاي الكتريكي ، مكانيكي و يا ساختماني كاربرد دارند، را تكرار نميكند. البته فرض ميشود كه تمامي اجزاء بايد :
0-1-2-1 بدرستي طراحي شده باشند، داراي ساختار مكانيكي و الكتريكي صحيحي باشند و با كيفيت مناسب و مقاومت كافي و بدون عيب ساخته شده باشند.
0-1-2-2 بخوبي تعمير و نگهداري شوند، بويژه بايد اطمينان حاصل شود كه ابعاد مورد نيازبا وجود فرسايش برقرار بمانند.
0-1-3 اين استاندارد خاص آسانسورها ميباشد و شامل قوانين مربوط به حفاظت در برابر آتش اجزاء ساختمان نميشود.
اما از آنجايي كه اين قوانين بر انتخاب درهاي طبقات و ويژگيهاي طراحي سيستمهاي كنترل الكتريكي تأثير مستقيم دارد لازم است به اين موضوع نيز پرداخته شود.
0-1-3-1 انتخاب درهاي طبقات كه به مقاومت و عملكرد مورد نياز آنها در برابر آتش بستگي دارد در بند پيوست ج ذكرشده‌است. متداولترين چيدمانهاي ساختماني بادرهاي متناظر با هر كدام، با علائم S و F نشان داده‌شده‌اند.
اما در صورتي كه الزامات قانوني براي چيدمانهاي بخصوص نوع F را به جاي نوع S مجاز بشمارند، كميته‌هاي فني بايد اصلاحيه مورد نياز را تهيه كنند.
0 - 1 - 3 - 2 سيستمهاي كنترلي الكتريكي توصيه شده براي هر مثال از چيدمانها، در ضميمه )ج( توصيف شده‌اند.
0 - 1 - 4 اين استاندارد ويژه آسانسورها بوده و ويژگيهايي را كه ذاتاً جزئي از اين وسايل نميباشد و يا مانعي براي تجارت بوجود نمي آورند اما بر روي ايمني استفاده كنندگان و يا پرسنل نصب و خدمات تأثير ميگذارند را ناديده نميگيرد.
يادآوري : قسمتهايي از اين استاندارد كه با قلم “هما “ )بصورت درج شده در اين يادآوري( نگارش شده است، عملكردي ميباشد .
0 - 2 بنظر ميرسد كه الزامات ساختماني خاصي در قسمتي كه آسانسور نصب ميشود بايد تأمين شود و اين الزامات بدليل ويژگي ساختاري آسانسور و يا بدليل نوع بهره‌برداري از آن در مقايسه با جاهاي ديگر دقيقتر و سخت‌ترمي باشد.
0 - 3 اين استاندارد تا حد امكان فقط به بيان الزامات مواد و تجهيزاتي كه كاركرد ايمن آسانسور را تأمين مي كند مي پردازد.
0 - 4 در مواردي كه براي روشن شدن مطلب اشاره به طراحي خاص شده است، اين طرح نبايد به عنوان تنها طرح ممكن قلمداد شود. هر راه حل ديگري با نتيجه عمل مشابه كه حداقل ايمني معادل را فراهم كند، ميتواند بكار گرفته شود.
0 - 5 درباره اشكال مختلف حوادث احتمالي آسانسور در زمينه‌هاي زير مطالعاتي انجام شده است.
0 - 5 - 1 خطرات احتمالي ناشي از :
الف - بريدن
ب - برخورد كردن
پ - سقوط
ت - ضربه
ث - گيرافتادن
ج - حريق
چ - برق گرفتگي
ح - خرابي مواد بر اثر:
1- فرسودگي
2- خوردگي
3- تخريب مكانيكي
0-5-2 اشخاصي كه ايمني آنها بايد تأمين شود عبارتند از:
الف - استفاده كنندگان ؛
ب - بازرسان و كاركنان نگهداري كننده ؛
پ - اشخاص خارج از چاه آسانسور ، موتورخانه و اتاق فلكه )درصورت‌وجود(.
0-5-3 اشيائي كه ايمني آنها بايد تأمين شود عبارتند از:
الف - بارهاي داخل كابين ؛
ب - اجزاو قطعات آسانسور ؛
پ - ساختمان محل نصب.
0 - 6 در تدوين اين استاندارد موارد زير در نظر گرفته شده‌اند:
0-6-1 استفاده كننده ها بايد در برابر خطرات ناشي از سهل انگاري و بي دقتي هاي ناآگاهانه خود ، محافظت شوند.
0-6-2 برخي از قوانين ممكن است سخت گيري كمتري را براي بعضي از استفاده كنندگان اعمال نمايد، از اين به بعد به اين افراد استفاده كننده هاي مجاز يا آموزش ديده گفته ميشود.
در صورتي كه تعريف ديگري موجود نباشد ، اجازه استفاده از آسانسور اختصاصي براي افراد مجاز ، مجاز است ، بشرطي كه آموزشهاي لازم توسط مسئول آسانسور به منظور استفاده از آن داده شده باشد و همچنين در صورتيكه يكي از شرايط زير برقرار باشد :
الف - در صورتيكه بكارگيري آسانسور تنها توسط كليدي كه مخصوص افراد مجاز و آموزش ديده ميباشد، در مكاني محفوظ در داخل يا خارج كابين قرار بگيرد.
ب - آسانسور در محدوده اي كه براي استفاده عام ممنوع ميباشد نصب شده ، و در مدت زماني كه آسانسور قفل نباشد بطور دائم توسط يك يا بيشتر افراد مسئول ، نظارت مي شود.
0-6-3 براي آسانسورهاي خدماتي كه طبق تعريف، كابين آنها قابل دسترس براي اشخاص نباشد ممكن است بعضي از قواعد از شدت كمتري برخوردار باشند و يا اصلاً ناديده گرفته شود.
0-7 در تدوين اين استاندارد در موارد مشخصي بي احتياطي استفاده كننده در نظر گرفته شده است اما ضروري است كه اين امر محدود شود و لذا احتمال دو بي احتياطي همزمان و يا استفاده نادرست از دستورالعمل ها در نظر گرفته نشده است .
0 – 8 درضميمه هاي اين استاندارد روش انجام آزمون هاي ضروري بر روي قطعات مشخص، و همچنين بر روي آسانسور نصب شده و كامل ، آمده است .
0–8–1 ضميمه هاي زير حداكثر الزامات مورد نياز آسانسور را مشخص ميكنند.
0-8-1-1 ضميمة پ . در صورتيكه تأييدية اوليه ضروري باشد، پروندة فني بايد تهيه شود.
0 - 8 - 1 - 2ضميمه ت . شامل بررسيها و آزمون‌هايي است كه قبل از شروع به كار آسانسور بايد انجام شود.
0 - 8 - 1 - 3 ضميمه ث . شامل بررسيها و آزمونهاي دوره‌اي و همچنين بررسيها و آزمونهاي پس از يك تغيير اساسي و يا يك حادثه ميباشد. تناوب آزمونها و بررسيهاي دوره‌اي حداقل سالي يكبار ميباشد.
0 - 8 - 2ضميمه ج . انجام آزمونهاي نوعي بر روي قطعات مشخصي از آسانسور امكان ساده‌تر شدن و محدود شدن آزمونهاي پس از ذ ذربرزل
عغ ذ عغا/چر كعح ت0 تنه‌ئد نصب آسانسور و همچنين توليد انبوه اين گونه اجزاء را فراهم ميكند.
اين استاندارد مربوط به آسانسورهاي تازه نصب شدة دائمي است كه داراي طبقات توقف معيني بوده و كابين آن براي حمل و نقل اشخاص و/ يا كالا طراحي شده و توسط طنابهاي فولادي و يا زنجير)ها( آويزان ميباشد و يا توسط جك )ها( نگاه داشته ميشود و همچنين، حداقل در قسمتي ، بين ريلهاي عمودي و يا ريلهايي كه كمي از راستاي قائم منحرف هستند حركت ميكند. )براي وسايلي كه انحراف از راستاي قائم ريلهاي راهنما در آنها از ْ15 بيشتر باشد، اين استاندارد ميتواند بعنوان استاندارد پايه، مفيد باشد.
اين استاندارد شامل آسانسورهايي كه در زير ذكر شده‌اند نميشود.
آسانسورهاي دنده شانه‌اي، آسانسورهايي پيچي، آسانسورهاي معدن، بالابرهاي قفسه‌اي خودكار، بالابرهاي تئاتري، بالابرهاي پرشي، بالابر ساختماني و كارگاهي، بالابرهاي كشتي، سكوهاي اكتشاف يا حفاري كه در دريا بكار ميروند.
هر چند اين استاندارد را مي‌توان عملاً به عنوان مبناي مفيدي بكار برد، اما اين استاندارد در موارد ذيل بكار گرفته نميشود:
الف - آسانسور خصوصي كه در ساختمان براي همه افراد در دسترس نميباشد. به شرطي كه استاندارد ويژه اي در مورد آن نوع آسانسور وضع شده باشد.
ب - بالابرهايي كه فقط به دو طبقه خدمات رساني ميكنند و خاص افراد معلول بوده و طول مسير حركت آنها بيش از 4 متر و سرعت آنها بيش از 1/0 متربرثانيه نباشد و حركت كابين آنها نيازمند فشار دائم بر دكمه باشد.
بكارگيري موارد خاصي در جاهايي كه فضا اجازه نمي‌دهد همچون موارد ذيل لازم نيست:
الف - آسانسورهايي كه قبلاً نصب شده‌اند و در حال حاضر قرار است كه اين استاندارد در مورد آنها اجراشود.
ب - انجام تغييرات مهم )ضميمه ث( درباره آسانسورهايي كه قبل از تصويب اين استاندارد نصب‌شده‌اند.
بخش اول اين استانداردمربوط به آسانسورهايي است كه در بند 3 تعريف شده اند و كابين آنهابوسيله طنابهاي فولادي آويخته شده و توسط موتور برقي به حركت در مي آيند و نقل و انتقال صورت مي پذيرد. در آسانسورهايي كه منحصراً براي حمل و نقل كالا بكار مي رود، چنانچه ابعاد كابين آنها ورود افراد را امكانپذير سازد،بايد در رده‌بندي آسانسورهاي مسافربر قرارگيرند و درزمرة آسانسورهاي خدماتي قرارندارند )به تعاريف در بند 3 مراجعه شود(.
مدارك الزامي زير حاوي مقرراتي است كه در متن اين استاندارد به آنها ارجاع داده شده است. بدين ترتيب آن مقررات جزئي از اين استاندارد محسوب ميشود. در مورد مراجع داراي تاريخ چاپ و/يا تجديدنظر، اصلاحيه‌ها و تجديدنظرهاي بعدي اين مدارك موردنظر نيست. با اين وجود بهتر است كاربران ذينفع اين استاندارد، امكان كاربرد آخرين اصلاحيه‌ها و تجديدنظرهاي مدارك الزامي زير را مورد بررسي قرار دهند. در مورد مراجع بدون تاريخ چاپ و/يا تجديدنظر، آخرين چاپ و/يا تجديدنظر آن مدارك الزامي ارجاع داده شده مورد نظر است.
استفاده از مراجع زير براي كاربرد اين استاندارد الزامي است :
در اين استاندارد اصطلاحات با تعاريف زير بكار برده ميشود. براي احتراز از تكرار، اصطلاحات به ترتيب حروف الفبايي و نه بر طبق نوع تجهيزاتي كه در آنها بكار رفته، ذكر شده اند.
دستگاهي است دائمي كه براي جابجايي اشخاص يا كالا، بين طبقات ساختمان بوده و در طبقات مشخصي عمل مينمايد. داراي كابيني است كه ساختار، ابعاد و تجهيزات آن به اشخاص بسهولت اجازة استفاده مي‌دهد وميان ريلهاي منصوبة عمودي با حداكثر انحراف 15 درجه حركت ميكند .
3 ـ 2 آسانسور با رانش مثبت )وينچي (
نوعي آسانسور است كه با زنجير ياطناب فولادي آويزان شده و نيروي رانش بطريقي بغير از اصطكاك به آن وارد مي شود.
آسانسوري خدماتي است كه بواسطة اصطكاك بين فلكة رانش و طنابهاي فولادي حركت ميكند.
آسانسوري‌است كه براي حمل و نقل كالا طراحي شده‌است ومعمولا" عمل حمل و نقل بهمراه افراد صورت مي گيرد.
آسانسوري دائمي است كه براي جابجايي كالا بين طبقات ساختمان ميباشد و درطبقات مشخصي عمل ميكند ، داراي كابيني است كه ابعاد آن به اشخاص اجازة‌استفاده رانميدهد و در ميان ريلهاي منصوبة عمودي و با حداكثر 15 درجه‌انحراف ، حركت ميكند. ابعادي كه كابين را براي افراد غيرقابل استفاده ميكند، نبايد از مقادير زير بيشتر شود:
الف - مساحت كف كابين 00/1 متر مربع
ب - عمق 00/1 متر
ج - ارتفاع 20/1 متر
ارتفاع بيش از 2/1 متر كل كابين ،بشرطي مجاز ميباشد كه كابين شامل چند طبقه ثابت باشد بنحوي كه ارتفاع هر يك از طبقات از 2/1 متر تجاوز ننمايد.
3 ـ 6 آسانسور خدماتي با رانش مثبت )وينچي(
نوعي آسانسور خدماتي است كه با زنجير ياطناب فولادي آويزان شده و نيروي رانش بطريقي بغير از اصطكاك به آن وارد مي شود.
3 - 7 آسانسور خدماتي با سيستم محركه كششي
آسانسوري است خدماتي كه به واسطه اصطكاك بين فلكة رانش و طنابهاي فولادي حركت مي كند .
آسانسوري كه اتاقك آن ابعاد مناسبي براي جابجايي خودروهاي سواري داشته وطراحي آن امكان اين جابجايي را بدهد.
به هرشخصي كه از خدمات آسانسوراستفاده ميكند گفته مي شود .
3 - 10 بار اسمي) ظرفيت مفيد(
ظرفيت يا باري است كه قطعات و تجهيزات آسانسوربر آن اساس ساخته شده و فروشنده عملكرد تعريف شده آسانسور را تحت آن بار تضمين نموده‌است .
مكانيزمي است كه بتوسط گاورنر ) سيستم كنترل كنندة سرعت بالا( در لحظة افزايش سرعت بيش از حد مجاز فعال شد ه و با قفل شدن روي ريلهاي راهنماي كابين يا وزنة‌تعادل آنهارا متوقف مينمايد و شامل انواع زيرميشود:
نوعي ترمز ايمني است كه با قفل شدن سريع روي ريلهاي راهنماباعث توقف كابين ويا وزنة تعادل )با شتاب منفي بسيار زياد( مي شود.
نوعي ترمز ايمني است كه با قفل شدن به ريلهاي راهنما بطور سريع عمل ميكند ولي واكنش در كابين يا وزنة تعادل بوسيلة ضربه‌گير تعديل ميشود.
نوعي ترمز ايمني است كه سيستم آن در اصطكاك با ريلهاي راهنما به شكلي عمل مينمايد كه موجب شتاب منفي )تعريف شده( كمتري مي گردد.
فضايي كه در آن كابين و وزنه تعادل )درصورت وجود( حركت مي كند. اين فضا به كف چاهك ،ديوارها و سقف محدود ميگردد .
بخشي از چاه است كه در زير پايين ترين طبقه آسانسور قرار دارد.
3 ـ 14 حداقل بار گسيختگي طناب فولادي
عبارت است از حاصل ضرب مربع قطر اسمي طناب فولادي )بر حسب متر مربع ( و مقاومت كششي اسمي سيمها )بر حسب نيوتون بر ميليمتر مربع( و يك ضريب مناسب براي نوع ساختار آنها )ISO 2532 ( .
بارمؤثر گسيختگي در آزمون پارگي نمونه طناب فولادي با استفاده از روش تعريف شده بايد معادل كمترين بار گسيختگي تعيين شود.
اجزايي صلب هستند كه براي هدايت كابين ويا وزنه تعادل تعبيه ميشوند .
3 ـ 16 سرعت اسمي
حداكثر سرعت كابين هنگام حركت عادي را سرعت اسمي مي گويند .
سيستمي است شامل موتوري كه آسانسور را به حركت در آورده ويااز حركت باز مي دارد.
شخصي است كه از سوي افراد مسئول نصب آسانسور ، آموزشهاي لازم را براي استفاده از آسانسور و كمك‌رساني اوليه ديده باشد .
وسيله اي است براي جلوگيري از برخورد ناگهاني كابين و يا وزنة تعادل با كف چاهك مي باشد. انواع آن برحسب ميزان سرعت و ظرفيت و طراحي آسانسور، وجود دارند .
طنابي فولادي است كه به مكانيزم ايمني كابين يا وزنة تعادل متصل مي گردد تادر هنگام سرعت غير مجاز و يا قطع سيستم تعليق، مكانيزم ترمز ايمني را فعال سازد.
3 ـ 22 گاورنر )كنترل كننده مكانيكي سرعت بيش از مقدار تعيين شده (
وسيله اي است كه وقتي آسانسور به هر دليل به سرعتي بيش از مقدار تعيين شده مي رسد ، فعال شده و ضمن قطع جريان برق موتور ،عملكرد سيستم ترمز ايمني را سبب مي شود .
3 ـ 23 كابين )اتاقك( آسانسور
بخشي از آسانسور كه شبيه اتاقك بوده و مسافران ويا بار ، در داخل آن قرار گرفته و جابجا مي شوند.
كادري فلزي است كه كابين يا وزنه هاي تعادل از طريق آن به سيستم تعليق متصل مي گردد .اين قاب ميتواند با ديوارهاي كابين يكپارچه باشد .
3 ـ 25 محافظ پا )سيني زير در(
صفحة قائم مسطح با لبة شيبداري است كه در زير آستانة درب طبقه يا ورودي به كابين نصب مي شود .
اندازة سطح مقطع كابين كه در ارتفاع يك متري از كف كابين بدون در نظر گرفتن فضايي كه دستگيره‌ها اشغال ميكنند اندازه گيري ميشود. در صورتي كه كابين بدون در باشد ، محفظه اي بعمق 1/0 متر در جلوي آستانه هر كابين از مساحت مفيد حذف ميشود .
هر شخصي كه با آسانسور جابجا مي شود .
منطقه اي است در بالا و پايين سطح توقف كه وقتي كف كابين در آن منطقه باشد ،درهاي مربوطه قابليت بازشدن از حالت قفل را مييابند .
اتاقي است كه ماشين يا ماشينهاي سيستم محركه و يا تجهيزات مربوطه در آن قراردارند .
عملي است كه بمنظور افزايش دقت تراز بودن كف كابين با كف طبقه در هنگام توقف ،انجام مي پذيرد .
3 - 31 هم سطح سازي مجدد
عملي است كه بعد از توقف آسانسور ،براي آنكه سطح توقف در طول بارگيري يا تخليه هم تراز بماند ،انجام شده و در صورت لزوم هم سطح سازي مجدد صورت مي گيرد.
4 - 1 يكاها واحدها بر حسب واحدهاي بين‌المللي در سيستم SI انتخاب شده‌اند.
4 - 2 نمادها
برچسب های مهم
جزوه حسابداری مالیدکتر تاری وردی ...
اسلاید آموزشی حسابداري‌‌موجودي‌هاي‌کالامطابق‌با‌استاندارد‌حسابداري‌شماره8تهیه کننده : دکتر ابراهیم‌نوروزبیگی ۶۴ صفحه ...
فایل اکسل افزایش حقوق کارگری در سال 1403 بر اساس اعلام وزارت کار به تفکیک حداقلی بگیر و سایر سطوح در این فایل اکسل فقط افزایش حقوق محاسبه شده است و بر اساس تغییر حقوق پایه قابل تغییر می باشد بیمه و مالیات لحاظ نشده است ...
این فایل در 36 اسلاید بصورت پاورپوینت جهت دانشجویان رشته میکروبیولوژی و ژنتیک تهیه و آماده ارائه در سمینار میباشد مایکو باکتریوم ها مایکوباکتریو توبر کلوزیس : ويژگي هاي رشد : واكنش در برابر عوامل فيزيكي و شيميايي : بيماريزايي : محتويات باسيل سل : آسيب شناسي الف) ... ...
اگر به یک وب سایت یا فروشگاه رایگان با فضای نامحدود و امکانات فراوان نیاز دارید بی درنگ دکمه زیر را کلیک نمایید.
ایجاد وب سایت یا
